معرفی کتاب 25 سوگیری شناختی: کشف اصول منطقی تفکر
نویسنده: چارلز هولم
مترجم: کامبیز منوچهریان
در این بلاگ نگاهی می انداریم به نقاط کور ذهنمان و چگونگی غلبه بر سوگیری های شناختی ناخوآگاه.
لینک دریافت این کتاب سوگیری شناختی
کتاب سوگیری شناختی درباره چیست و هدف آن؟
کتاب 25 سوگیری شناختی نوشته‌ی چارلز هولم به معرفی سوگیریهای شناختی رایج و نحوه مقابله با آنان میپردازد.
این کتاب با مقدمه‌های مفصل هر آنچه را که در مورد سوگیریهای شناختی لازم است بدانید در اختیار شما میگذارد شما با خواندن این کتاب اولین قدم را در راه تفکر منطقی و عقلانی برداشته‌اید.
در این کتاب به ارزیابی سوگیری های مربوط به ذهنمان و همچنین تغییر مثبت آنها می پردازیم.
25 دشمنِ عقل: چگونه سوگیریهای شناختی، قضاوت ما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند
سوگیریهای شناختی خطاهایی هستند که مانع از درک درست حقیقت توسط ذهن ما میشوند. بهتر است این نکته را بدانیم که این پیش داوری ها در فرآیند تکامل به حیات بشر کمک زیادی کرده‌اند. امّا در حال حاضر وجود آنها مانع از درک درست حقیقت توسط ذهن انسان‌‌ها میشود.
به عنوان مثال شما در حال رفتن به محل کار خود هستید که شخصی اتفاقی به شما برخورد میکند و باعث میشود شما به زمین بیفتید و لباستان خاکی شود. بعد آن شخص بدون آن که از شما عذرخواهی کند یا چیزی بگوید صحنه را ترک میکند و میرود.
شما در مورد این شخص چه فکری خواهید کرد؟ اگر در مورد این شخص با قطعیت صفاتی مثل بی‌ملاحظه بودن، بی‌ادب بودن، و غیره را نسبت میدهید، دچارِ سوگیری شناختی شده اید.
اما واقعیت این است که شما نمیدانید آن شخص که شما با او برخورد خوبی را تجربه نکرده‌اید چه شرایطی داشته است! ممکن است آن شخص در آن روز از همسرش جدا شده باشد، ممکن است از شغلش اخراج شده باشد یا ممکن است با مشکلات مالی زیادی دست در گریبان بوده است همچنین ممکن است یکی از عزیزانش را از دست داده باشد.
بنابراین موضع‌گیری قطعی شما در قبال او ناشی از نوعی سوگیری شناختی است.
فهرستی از سوگیری های شناختی
- فصل ۱ سوگیری تجسمی
فصل ۲ تنزيل هذلولی- فصل ۳ خطای بنیادین اسناد یا سوگیری تناظری
- فصل ۴ نفرین دانایی
- فصل ۵ اثر دانینگ – کروگر
- فصل ۶ اثر چارچوب بندی
- فصل سوگیری خطای بازنگری
- فصل ۸ اثر قربانی قابل شناسایی
- فصل ۹ مغالطه هزینه هدر رفته یا تشدید غیر منطقی
- فصل ۱۰ زبان گریزی
- فصل ۱۱ نتیجه نگری یا سوگیری نتیجه نگر
- فصل ۱۲ اثر بیش اعتمادی یا بیش اطمینانی
- فصل ۱۳ جبران ریسک یا اثر پلتزمن
- فصل ۱۴ اثر هاله ای
- فصل ۱۵ و هم بینش نامتقارن
- فصل ۱۶ سوگیری خدمت به خود
- فصل ۱۷ اثر توهم حقیقت یا اثر حقیقت
- فصل ۱۸ اثر نورافکن
- فصل ۱۹ سوگیری بازماندن یا بقاء
- فصل ۲۰ سوگیری در دسترس بودن
- فصل ۲۱ توهم بدن شناگر یا و هم بدن شناگر
- فصل ۲۳ اثر لنگر انداختن
- فصل ۲۴ سوگیری تأییدی
- فصل ۲۵ نقطه کور سوگیری
- فصل ۲۲ سوگیری منفی نگری
فصل ۲ تنزيل هذلولی
سوگیری های شناختی شامل چه چیزهایی می شوند؟
سوگیریهای شناختی ممکن است بسیار خطرناک باشند. مثلا راننده‌ای که در رانندگی سبقت‌های خطرناک میگیرد و فکر میکند همیشه قادر به کنترل موقعیت است درگیر حداقل یک نوع از سوگیریهای شناختی شده است. این حالت بسیار خطرناک است زیرا این وهم را به راننده میدهد که در هر حالتی قادر به کنترل اوضاع است و همین باعث میشود جان خود و دیگران را به خطر بیاندازد. به این ترتیب مشاهده میشود که سوگیریهای شناختی ممکن است حتی بسیار خطرناک باشند و باعث به خطر انداختن جان شخص و دیگران گردند.
درباره سوگیری خودمحور
گفت: چیزی که من می‌گویم درست‌تر از فلانی است. من دانش و تجربه‌ی بیشتری دارم.
گفتم: ولی او هم دانش و تجربه‌ی لازم رو دارد. شاید بهتر باشد به حرفش دقت کنید.
گفت: نه، لازم نیست. خودم می‌دانم که درست می‌گویم.ناراحت شده بود. گفت: فلانی به رفقای من توهین کرد. گفتم: تو هم به رفقای او توهین کردی. گفت: من واقعیت را گفتم اما او مقابله به مثل کرد. رفقای او همانطور هستند که من می‌گویم اما رفقای من خوب و باشرف هستند.
ناراحت بود. گفت: رییس من به نظرات من اهمیت نمی‌دهد. چند پیشنهاد برای نجات شرکت از وضعیت کنونی دادم که همه عالی بودند ولی متاسفانه توجهی نکرد.
گفتم: آیا پیشنهادهایت را مکتوب کرده‌ای و آنها را خوب سنجیده‌ای که چه منافع و مضراتی برای شرکت دارند؟ آیا بررسی کرده‌ای که آنها عملی هستند یا نه؟ آیا حساب کرده‌ای که چه هزینه‌ای برای شرکت داشته و چه سودی به شرکت می‌رسانند؟ آیا آنها را با چند اهل فن دیگر درمیان گذاشته‌ای تا نکات مثبت و منفی آنها را دریابی؟
گفت: نه!
گفتم: پس از کجا می‌دانی خوب و کاربردی هستند؟
گفت: من حرف الکی نمی‌زنم!
احتمالا هر سه نفر در داستانهای بالا از یک سوگیری شناختی به نام سوگیری خودمحور یا Egocentric Bias رنج می‌برند.
سوگیری خودمحور در مواردی بروز میکند که نیاز به واکنش سریع از سمت ما باشد. دسته‌ای از سوگیریهای شناختی در مواقعی که نیاز به واکنش سریع از سمت ما باشد بروز می‌کنند و سوگیری خودمحور در این گروه قرار میگیرد.
افرادی که تحت تاثیر سوگیری خودمحور قرار می‌گیرند ارزش تفکرات و برداشتهای شخصی خود را بیش از واقعیت جلوه می‌دهند. این که ما حس خاصی نسبت به کسی یا چیزی داریم پس او دقیقا همینطور است نیز ناشی از همین سوگیری است.
نتیجه
در این بلاگ تاحدودی به شناخت درباره سوگیری هایی که ذهن ما را درگیر خود می کند رسیده اید. اکنون می توانید در معرفی کتاب تعقیب سوگیری قاتل درکنار خواندن رمانی جذاب، به شناخت بهتری درمورد سوگیری های شناختی ذهن برسید.