- معرفی نویسنده سلما لاگرلوف
سلما لاگراگوف (۲۰ نوامبر ۱۸۵۸ – ۱۶ مارس ۱۹۴۰) نویسندهای سوئدی بود که به خاطر رمانها، داستانهای کوتاه و افسانههایش در سال ۱۹۰۹ به عنوان اولین زن، جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد.
سفری به زادگاه سلما لاگرلوف: در جستجوی ردپای او
دوران کودکی و جوانی
سلما لاگرلوف در اوسترا امتریویک، ورملاند، سوئد متولد شد. او در مزرعه خانوادگی به نام مارباکا بزرگ شد. در آن دوران بیماریای او را برای مدتی لنگ کرد و به این خاطر مورد تمسخر قرار میگرفت. اما به غیر از آن، دوران کودکی او شاد بود.
لاگرلوف از کودکی شعر مینوشت، اما تا سال ۱۸۹۰ چیزی منتشر نکرد. او با طبیعت و افسانههای محلی زادگاهش ارتباط داشت و این موضوع در بسیاری از آثارش منعکس شده است.
در آن سال، یک هفتهنامه سوئدی به او جایزه اول یک مسابقه ادبی را اهدا کرد و بخشهایی از کتابی را منتشر ساخت که قرار بود اولین، بهترین و محبوبترین اثر او باشد.
او در خانه آموزش دید، سپس در استکهلم به عنوان معلم آموزش دید و در سال ۱۸۸۵ به عنوان معلم مدرسه به لاندسک کرونا رفت. در آنجا اولین رمان خود با عنوان «حماسه گوستا برلینگ» (دو جلد، ۱۸۹۱) را نوشت.
میراث ادبی سلما لاگرلوف
کتاب حماسه گوستا برلینگ که روایتگر زندگی در اوج تاریخ زادگاهش، ورملاند، در دوران صنعتگران ثروتمند آهن و خانههای اربابی کوچک است، داستان ۱۲ سوار به رهبری گوستا برلینگ، کشیشی طرد شده با شخصیت ضعیف اما جذابیت مقاومتناپذیر، را روایت میکند. این کتاب با نثری آهنگین و سرشار از احساس، تحت تأثیر توماس کارلایل نوشته شده و نقشی در احیای رمانتیسیسم سوئد در دهه ۱۸۹۰ ایفا کرد.
در سال ۱۸۹۴ او مجموعهای از داستانها به نام «پیوندهای نامرئی» منتشر کرد و در سال ۱۸۹۵ موفق به دریافت بورسیه سفر شد، تدریس را کنار گذاشت و خود را وقف نویسندگی کرد.
از جانب خاندان سلطنتی و آکادمی سوئد، لاگرلوف را تشویق کرد تا تدریس را به طور کامل کنار بگذارد. او به ایتالیا سفر کرد و گس از بازدید از این شهر کتاب «معجزات ضد مسیح» (۱۸۹۷) را نوشت، رمانی که در سیسیل جریان دارد.
پس از چند اثر کماهمیتتر، «اورشلیم» (۱۹۰۱-۱۹۰۲) را منتشر کرد، رمانی درباره کشاورزان سوئدی که به سرزمین مقدس مهاجرت کرده بودند و لاگرلوف در سال ۱۹۰۰ از آنها بازدید کرده بود. این اثر اولین موفقیت چشمگیر او بود.
مجموعهی دیگری به نام «افسانههای یک خانهی اربابی» یکی از برترین آثار اوست. زمستانی را که در مصر و فلسطین گذراند (۱۸۹۹-۱۹۰۰) الهامبخش رمان دو جلدی «اورشلیم» (۱۹۰۱-۱۹۰۲) شد، اثری که او را به عنوان برجستهترین رماننویس سوئد تثبیت کرد.
از دیگر آثار قابل توجه او میتوان به «پولهای آقای آرن» (۱۹۰۴) اشاره کرد، داستانی تاریخی که با زبانی مختصر اما قدرتمند روایت میشود.
کتابی که به عنوان الفبای مدارس ابتدایی در نظر گرفته شده بود، به یکی از جذابترین کتابهای کودکان در هر زبانی تبدیل شد: سفر شگفتانگیز نیلس هولگرسون در سراسر سوئد (۱۹۰۶): رمانی ماجراجویانه که سفر یک پسر بچه کوتوله را در سراسر سوئد به تصویر میکشد.
هیچیک از آثار بعدی او به قدرت یا موفقیت حماسه گوستا برلینگ نرسیدند. در اواسط دهه بیست، او سه گانه تاریخی را منتشر کرد: حلقه لوونشولد (۱۹۲۵)، شارلوت لوونشولد (۱۹۲۷)، و آنا اسورد (۱۹۲۸). او همچنین چندین جلد از خاطرات خود را با عنوان مارباکا (۱۹۲۲-۱۹۳۲) منتشر کرد.
جنگ جهانی اول او را عمیقا تحت تأثیر قرار داد و برای چند سال کم نوشت. سپس، در کتابهای «مارباکا» (۱۹۲۲)، «خاطرات یک کودک» (۱۹۳۰) و «روزنامهی سلما لاگرلوف» (۱۹۳۲) با هنرمندی ظریف به بازگویی خاطرات کودکیاش پرداخت و همچنین سهگانهای با محوریت منطقهی ورملاند نوشت: «حلقهی لوونشولد» (۱۹۲۵)، که در قرن هجدهم روایت میشود؛ «شارلوت لوونشولد» (۱۹۲۵)؛ و «آنا اسورد» (۱۹۲۸). او به شدت به خانهی اربابی خانوادگی در مارباکا وابسته بود که پس از مرگ پدرش فروخته شده بود، اما او با پول جایزهی نوبل آن را بازخرید کرد. سلما لاگرلوف در زمره بااستعدادترین داستانسرایان مدرن قرار دارد.
(این زندگینامه/خودزندگینامه در زمان دریافت جایزه نوبل نوشته شده و اولین بار در مجموعه کتابهای جوایز نوبل منتشر شده است.)
سلما لاگرلوف در سال ۱۹۴۰ در سن ۸۱ سالگی درگذشت. او به عنوان یکی از مهمترین نویسندگان سوئد و یکی از پیشگامان ادبیات کودکان شناخته میشود. آثار او به دلیل تخیل غنی، شخصیتهای پیچیده و مضامین عمیق، مورد تحسین منتقدان و خوانندگان در سراسر جهان قرار گرفته است.
جوایز و افتخارات
لاگرلوف در طول زندگی خود جوایز و افتخارات متعددی دریافت کرد، از جمله:
- جایزه نوبل ادبیات (۱۹۰۹)
- مدال طلای آکادمی سلطنتی سوئد (۱۹۰۴)
- عضویت در آکادمی سوئد (۱۹۱۴)
آثار لاگراگوف به خاطر واقعگرایی، تخیل و همدلی عمیق با شخصیتهایش مشهور هستند. برخی از شناختهشدهترین آثار او عبارتند از:
حماسه یوستا برلینگ(The Story of Gösta Berling)
اولین رمان او با عنوان “یوستا برلینگ” (۱۸۹۱) که به موفقیتی بزرگ دست یافت.
داستان رمان:
حماسه گوستا برلینگ در اواخر قرن هجدهم میلادی در استان ورملاند سوئد روایت میشود. یوستا برلینگ، کشیشی با گذشتهای پرفراز و نشیب، به خاطر رسواییهایش از مقام خود خلع میشود. او به همراه گروهی از یارانش که به دلیل فقر و بدبختی از جامعه طرد شدهاند، در عمارتی متروکه به نام مِرک پناه میگیرند.
گوستا و یارانش در عمارت مِرک به میگساری و خوشگذرانی میپردازند و به تدریج به فساد و تباهی کشیده میشوند. آنها با اهالی روستا سر ناسازگاری میگذارند و مرتکب اعمال ناشایستی میشوند.
در همین زمان، ساموئل گرون، دوست دوران کودکی گوستا که به ثروت و قدرت زیادی رسیده است، به دنبال فرصتی برای انتقام از گوستا است. او که از رسواییهای گوستا کینه به دل گرفته، سعی میکند تا با فریب و حیلهگری، او را به نابودی بکشاند.
باربارا، خواهر ساموئل، زنی زیبا و مغرور است که عاشق گوستا میشود. اما عشق باربارا به دلیل غرور و تعصباتش نافرجام میماند. او که از رد شدن توسط گوستا رنج میبرد، به ساموئل در توطئههایش علیه گوستا کمک میکند.
با گذشت زمان، عمارت مِرک به پناهگاهی برای افراد مطرود و سرکوبشده از جامعه تبدیل میشود. گوستا و یارانش که از ظلم و ستم اربابان رنج میبرند، به رهبری گوستا برلینگ علیه بیعدالتیها قیام میکنند…
حماسه یوستا برلینگ
داستانی پرماجرا و جذاب است که به کاوش در موضوعات عمیق انسانی مانند گناه، رستگاری، عشق، فداکاری و عدالت میپردازد. این رمان با شخصیتهای به یاد ماندنی، فضاسازیهای بدیع و لحنی حماسی، خواننده را به سفری فراموشنشدنی در دنیای داستان میبرد.
ماجراهای شگفتانگیز نیلس هولگرسون در سرزمین سوئد
ماجراهای شگفتانگیز نیلس هولگرسون در سرزمین سوئد، اثر سلما لاگرلوف، رمانی فانتزی و آموزشی است که برای اولین بار در سال ۱۹۰۶ منتشر شد. این رمان به عنوان یکی از مشهورترین آثار لاگرلوف و از شاهکارهای ادبیات کودک و نوجوان شناخته میشود.
داستان رمان:
نیلس هولگرسون، پسر بچهای شش ساله، به خاطر شرارتهایش توسط یک کوتوله به یک قناری تبدیل میشود. او که سوار بر پشت غاز وحشی به نام مارتن میشود، سفری شگفتانگیز و پرماجرا را در سراسر سوئد آغاز میکند. در طول سفر، نیلس با موجودات مختلفی از جمله حیوانات، کوتولهها، و اجنه آشنا میشود و از فرهنگها و رسومات مختلف مردم سوئد میآموزد.
تاثیر:
ماجراهای شگفتانگیز نیلس هولگرسون در سرزمین سوئد از زمان انتشار تا به امروز مورد تحسین منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است. این رمان به زبانهای متعددی ترجمه شده است و به یک اثر کلاسیک در ادبیات کودک و نوجوان تبدیل شده است. همچنین اقتباسهای سینمایی و تلویزیونی متعددی از این رمان ساخته شده است.
بر اساس رمان مشهور سلما لاگرلوف با همین نام ساخته شده است. این کارتون که در سال ۱۹۸۰ در ژاپن تولید شد، شامل ۵۲ قسمت ۲۶ دقیقهای است و به زبانهای مختلف از جمله فارسی دوبله شده است.
انتشاراتی که این کتاب را ترجمه کردند:
این کتاب با عناوین مختلفی از جمله “سفر شگفتانگیز نیلس هولگرسون در سرزمین سوئد”، “نیلس و سفرش در سرزمین سوئد” و “ماجراهای نیلس قناری” به فارسی ترجمه شده است.
یکی از مشهورترین ترجمههای این کتاب توسط مهین وکیلی انجام شده است و توسط انتشارات سروش به چاپ رسیده است.
ترجمههای دیگری از این کتاب توسط مترجمان مختلف از جمله مریم رهنما، محمود برهانالدینی و مهرداد مهدویفر نیز منتشر شده است.
رمان ویولن دیوانه (Gösta Berling’s Saga)
ویولن دیوانه (به سوئدی: Le Violon du Fou) که اولین بار در سال ۱۹۱۲ منتشر شد، این رمان داستانی عاشقانه، رازآلود و گوتیک را روایت میکند که در سوئد قرن نوزدهم اتفاق میافتد.
این رمان درباره یک موسیقیدان با استعداد است که به دلیل وسواس و جنون، زندگی خود را تباه میکند.
داستان رمان:
داستان حول محور هده وینگه، زن جوانی میچرخد که با اینگرید، دخترخوانده ثروتمندش زندگی میکند. هده که از کودکی عاشق موسیقی بوده است، آرزوی نوازندگی ویولن را در سر دارد. اما او به دلیل فقر و موقعیت اجتماعی پایین خود، هرگز فرصتی برای دنبال کردن این آرزو نیافته است.
روزی، هده با گوستا برلینگ، کشیشی رسوا و الکلی، آشنا میشود. گوستا که زمانی مردی بااستعداد و محبوب بوده است، به دلیل اعتیاد به الکل و رسواییهای اخلاقی، شغل و موقعیت اجتماعی خود را از دست داده است.
هده که تحت تاثیر استعداد موسیقی گوستا قرار گرفته است، به او کمک میکند تا دوباره به زندگی خود بازگردد. گوستا که از محبت و حمایت هده touched شده است، عاشق او میشود. اما هده که به اینگرید حسادت میکند و از گذشته ی تاریک گوستا میترسد، نمیتواند به عشق او پاسخ دهد.
در همین حال، ساموئل گرون، مردی ثروتمند و متنفذ، که از کودکی عاشق هده بوده است، سعی میکند تا او را به زور به عقد خود درآورد. ساموئل که از رقیب خود، گوستا، متنفر است، برای نابودی او نقشههای شوم میکشد.
با بالا گرفتن تنشها، هده مجبور میشود بین عشق خود به گوستا، تعهدش به اینگرید، و وفاداریاش به مای jor ساموئل یکی را انتخاب کند. او در نهایت باید تصمیم بگیرد که چه چیزی برای او در زندگی مهمتر است: عشق، ثروت، یا خوشبختی.
تاثیر:
رمان ویولن دیوانه از زمان انتشار تا به امروز مورد تحسین منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است. این رمان به عنوان یکی از مشهورترین آثار لاگرلوف شناخته میشود و به زبانهای متعددی ترجمه شده است. همچنین اقتباسهای سینمایی و تلویزیونی متعددی از این رمان ساخته شده است.
رمان ویولن دیوانه داستانی جذاب و خواندنی است که برای دوستداران رمانهای عاشقانه، رازآلود و تاریخی جذاب خواهد بود.
انتشاراتی که این کتاب را ترجمه کردند:
در ایران، کتاب ویولن دیوانه اثر سلما لاگرلوف با ترجمه ی سروش حبیبی توسط انتشارات چشمه منتشر شده است.
علاوه بر نشر چشمه، انتشارات ققنوس نیز این کتاب را با ترجمه مهرداد آبادی به چاپ رسانده است.
میراث سلما لاگرلوف
لاگرلوف نه تنها به خاطر آثار ادبی خود، بلکه به خاطر فعالیتهای بشردوستانهاش نیز شناخته میشود. او از حامیان سرسخت حقوق زنان و صلح بود و از ثروت و شهرت خود برای حمایت از این اهداف استفاده میکرد.
خانه کودکی لاگرلوف در مارباکا، سوئد، در حال حاضر به عنوان یک موزه به روی عموم مردم باز است. آثار او به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده و همچنان در سراسر جهان خوانده میشود.
- نویسنده فاطمه طالبیان